TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN CỦA VẬT LIỆU COMPOSITE Ở VIỆT NAM

Ở các nước phát triển trên thế giới thì vật liệu composite đã được phát triển từ lâu, nhưng với nước ta, thì composite được coi là vật liệu mới, bởi lẽ thời gian đưa vào ứng dụng và phạm vi ứng dụng ở nước ta vẫn còn chưa lâu và chưa nhiều.

Có lẽ composite sợi thủy tinh (FRP) được bắt đầu nghiên cứu và áp dụng thử ở nước ta từ 1988, khởi đầu là cano, xuồng nhỏ với tư cách là một vật liệu mới. Đến đầu thập kỷ 90 của thế kỷ 20, một vài đơn vị sản xuất composite đã hình thành với các sản phẩm ghe, thuyền, bồn chứa có kích thước không lớn, đặc biệt là đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên composite thực sự được phát triển từ 1995 đến nay kể cả về số lượng các đơn vị sản xuất cũng như chất lượng và chủng loại sản phẩm. Hiện nay trong toàn quốc có khoảng 40 đơn vị lớn nhỏ, nhưng chỉ một số đơn vị chuyên sản xuất mặt hàng composite, còn lại là kết hợp với các sản phẩm nhựa khác. Các mặt hàng đã mở rộng, đa dạng, phong phú cùng với chất lượng cao hơn như: ghe, thuyền, cano, xuồng, tàu cảng vụ, tàu nghiên cứu hải dương, tàu đánh cá xa bờ, cầu trượt, máng trượt (cho công viên nước), bể bơi, bồn tắm, ki-ot, trang trí nội thất, ngoại thất, các công trình cho công viên, đồ chơi trẻ em, tấm lợp nhà máy, nhà dân, các loại bể xí tự hoại, toilet lưu động phục vụ đô thị, nông thôn, công trường, nhà máy. Các loại bồn chứa  đặt dưới đất hoặc trên tháp cao với dung tích hàng trăm mét khối. Chống thấm, dột, bọc vỏ tàu gỗ,…

Cùng với sự phát triển trên là nhu cầu nhập nguyên liệu ngày càng tăng:

Về công nghệ, ở nước ta vẫn chủ yếu là kỹ thuật lăn tay (Hand layup), phun (spray up); và các kỹ thuật khác như RTM, SMC… khác còn rất ít được áp dụng. Nguyên liệu sử dụng hiện nay chủ yếu vẫn là sợi thuỷ tinh trên nền nhựa Polyester, Vinylester, Epoxy ở các dạng cơ bản. Vài năm trở lại đây, sản phẩm composite đã bắt đầu chuyển mình. Nhiều nhà máy (cả doanh nghiệp Việt Nam và các doanh nghiệp FDI) đã đầu tư hệ thống dây chuyền sản xuất composite RTM, SMC, Pultruction, Fillament winding… cho ra sản phẩm chất lượng cao được sử dụng trong đường ống dầu khí, đường ống dẫn khí nén, phụ tùng ôtô, Cano cao tốc…

Nhưng lĩnh vực này còn đang bị hạn chế bởi những nguyên nhân sau đây:

Tất cả nguyên liệu đều phải nhập nên dẫn đến giá thành chưa hấp dẫn, trong khi người tiêu dùng, các nhà quản lý và lập dự án cũng chưa am hiểu rõ vật liệu “mới” này. Khâu tuyên truyền, phổ biến còn rất ít. Ngoài ra các nhà sản xuất cũng chưa mạnh dạn đầu tư các công nghệ tiên tiến, do đó chất lượng và chủng loại còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu và thị yếu của người tiêu dùng. Tất cả những yếu tố trên làm cho nhựa composite chưa được như mong muốn.

Hầu hết các nước trong khu vực đều có nhà máy chế tạo sợi thủy tinh và polyester chuyên dùng cho composite phục vụ trong nước và xuất khẩu.

Trong xu thế công nghiệp hóa hiện đại hóa, sự phát triển vật liệu composite cần có sự quan tâm hơn của các nhà quản lý, thiết lập dự án cũng như nhà sản xuất và người tiêu dùng. Nước ta có cát, có mỏ dầu và có công nghệ lọc – hóa dầu, đó là tiền đề thuận lợi cho sự ra đời của nhà máy sản xuất sợi thủy tinh và polyester cho công nghệ composite phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Nếu được sự quan tâm của các cấp quản lý vĩ mô, nếu các nhà sản xuất mạnh dạn đầu tư công nghệ tiên tiến, cùng với nguyên liệu sản xuất trong nước, thì chắc chắn vật liệu composite ở nước ta sẽ phát triển mạnh và trở thành một ngành vật liệu có ý nghĩa, đóng góp cho sự phát triển kinh tế xã hội.

 

 

Leave Comments